Przyjrzyj się strukturze następujących krótkich argumentów, zwracając szczególną uwagę na przesłanki wspierające tezę.
Dorośli nie mogą nauczyć się wszystkich tajników nowych technologii komputerowych. Próby nauczenia dorosłych obsługi nowych systemów operacyjnych są jak próby nauczenia starego psa nowych sztuczek.
Dla pedagogów ważne jest, aby pozbyć się kłopotliwych studentów i problemów, które sprowadzają, ponieważ jedno złe jajko psuje cały omlet.
Te dwa argumenty odwołują się do analogii jako świadectw. To zupełnie innego rodzaju świadectwa od tych, które omawialiśmy wcześniej. W jaki sposób zdecydować, czy jest to analogia dostarcza dobrego dowodu? Przed przeczytaniem dalszej części, spróbuj określić siłę przekonywania powyższych dwóch argumentów.
Rozmówcy często odwołują się do podobieństwa jako formy świadectwa. Rozumują w następujący sposób: ?Jeśli te dwie rzeczy są podobne pod danym względem, wtedy prawdopodobnie będą podobne również pod innymi względami?. Na przykład, gdy zaburzenia dwubiegunowe (depresja maniakalna) zostały zidentyfikowane po raz pierwszy, były traktowane przez psychologów podobnie do depresji, ponieważ bardzo ją przypominają.
Podobnie, gdy kupujemy płytę kompaktową, ponieważ polecił ją nam nasz znajomy, odwołujemy się do analogii. Uważamy, że ponieważ jesteśmy podobni do siebie w wielu naszych upodobaniach, będzie nam się podobać ta sama muzyka. Argument odwołujący się do widocznego podobieństwa jako podstawy wniosku o stosunkowo nieznanej własności jednej z rzeczy jest właśnie argumentem z analogii.
Rozumowanie przez analogię jest popularnym sposobem przedstawiania dowodów na poparcie wniosku. Analogie mogą jednak zarówno stymulować, jak i zwodzić. Na przykład, analogie były wysoce produktywne w argumentacji naukowej i prawnej. Gdy wyciągamy wnioski o ludziach na podstawie badań przeprowadzonych na myszach, wnioskujemy przez analogię. Nasze myślenie o strukturze atomu w dużej mierze było oparte na myśleniu przez analogię do układu słonecznego. Kiedy podejmujemy decyzję w sprawie prawnej, możemy oprzeć tę decyzję na podobieństwo rozważanej sprawy do poprzednich. Na przykład, gdy sędziowie rozważają kwestię, czy ograniczenie materiałów pornograficznych jest niezgodne z konstytucyjną ochroną wolności słowa i swobody wypowiedzi, muszą zdecydować, co potencjalnie obsceniczne materiały pornograficzne mają wspólnego z wolnością słowa; jest to rozumowanie przez analogię. Takie rozumowanie potrafi być bardzo wnikliwe i przekonujące.
Identyfikowanie i rozumienie analogii
Trafne analogie są potężne, ale często wymykają się prostym ocenom. W analogiach zestawiamy dwie znane rzeczy, aby umożliwić czytelnikowi lepsze zrozumienie związków z czymś, co jest nieznane. Aby być w stanie rozpoznać takie porównania, ważne jest, aby zrozumieć strukturę analogii. Pierwszy element analogii to znajomy przedmiot lub pojęcie. Ten obiekt lub pojęcie jest porównane do innego znanego przedmiotu, zjawiska lub pojęcia. Drugim elementem analogii jest relacja między znanymi obiektami, zjawiskami lub pojęciami. Zależność ta jest wykorzystywana do sformułowania zasady, która może być wykorzystana do zrozumienia innego obiektu, zjawiska lub pojęcia. Wreszcie, relacja z nowym lub nieznanym przedmiotem zostaje opisana w ten sam sposób, co znany przedmiot lub pojęcie. Na przykład: ?Uczenie się geometrii po latach jest jak jazda na rowerze. Gdy tylko zaczniesz, wszystko przypominasz sobie z łatwością”. W tej analogii jazda na rowerze jest zjawiskiem znanym i wykorzystanym do wyjaśnienia nieznanego, czyli w tym wypadku uczenia się geometrii. Wiemy, jak to jest wsiadać na rower po dłuższym okresie przerwy. Wiemy, że gdy tylko wsiądziemy na rower, z łatwością przychodzi nam przypomnienie sobie, jak się na nim jeździ. Analogia zatem prowadzi do wniosku, że podobnie jest z przypominaniem sobie geometrii: jeśli tylko rozpoczniesz rozwiązywać zadania geometryczne, metoda ich rozwiązywania przychodzi z łatwością.
Skoro tyko poznasz naturę i strukturę analogii, powinieneś być w stanie rozpoznać odwołanie się do analogii w argumentacji. Szczególnie ważne jest, by umieć rozpoznać analogie używane do ustawienia tonu i kierunku konwersacji. Takie analogie są używane do ?kadrowania?. Analogie kadrujące można rozpoznać, gdy nastawimy się na szukanie porównań służących nie tylko do wyjaśnienia stanowiska, lecz także do wywołania wpływu na dalszy kierunek rozmowy. Na przykład w 2004 podczas debaty przed wyborami prezydenckimi ważnym tematem była wojna w Iraku. Przeciwnicy wojny odwoływali się do porównania wojny w Iraku z wojną w Wietnamie. Analogia do wojny z Wietnamem służyła nie tylko wyjaśnieniu, co dzieje się w Iraku, lecz także miała służyć temu, by ludzie negatywnie oceniali wojnę w Iraku. Natomiast zwolennicy wojny w Iraku, porównywali wojnę w Iraku do II wojny światowej. II wojna światowa niesie pozytywniejsze konotacje niż wojna w Wietnamie, zatem analogia służyła kadrowaniu dyskusji przychylniejszej wojnie w Iraku.
Zawsze szukaj porównań, których celem jest ukierunkowanie czyjejś reakcji na dane zjawisko za pomocą kadrowania. Ostrożność w ocenie kadrujących analogii uchroni cię przed zwiedzeniem przez taką analogię. Analogie kadrujące nie są jednak jedynym rodzajem analogii, których można spodziewać się w argumentacji. Należy być ostrożnym wobec porównań nadmiernie emocjonalnych. Na przykład, ktoś argumentuje przeciwko podatkom, porównując je do holokaustu. W jaki sposób podatki można zestawić na równych prawach z holokaustem? Jednakże musimy ocenić analogię, aby stwierdzić, czy jest ona rzeczywiście trafna, czy jedynie bazuje na emocjach, które zmuszają innych do przyjęcia perspektywy, z której inne wyglądają niedorzecznie. Koniec końców, niezależnie od tego, co myślimy o podatkach, nie są one przyczyną śmierci milionów ludzi. Przesadnie emocjonalne analogie przesłaniają prawdziwe kwestie i wstrzymują rzeczową dyskusję. Staraj się rozpoznawać porównania zawierające istotne emocjonalne konotacje, aby nie zostać przez nie zwiedzionym.
Ocena analogii
Ponieważ rozumowanie na podstawie analogii jest niezwykle powszechne, a jest z nim związany duży potencjał perswazyjny i spore zagrożenie błędnością, umiejętność rozpoznawania takiego rozumowania i systematycznej oceny jest bardzo pożyteczna. Aby ocenić jakość analogii, powinieneś skupić się na dwóch czynnikach:
- Na liczbie podobieństw i liczbie różnic zachodzących między zestawianymi rzeczami lub zjawiskami.
- Na wadze i istotności owych podobieństw i różnic.
Słowo ostrzeżenia: Zawsze możesz znaleźć podobieństwa między różnymi rzeczami. Z tego względu argument z analogii może nie być przekonujący. Podobieństwa możemy dostrzec między wszystkim. Silnymi analogiami będą te, które porównują rzeczy podobne pod istotnym względem i nie wykazują istotnych różnic. Wszystkie analogie starają się zobrazować jakoś zasadę leżącą u ich podłoża. Istotne podobieństwa i różnice to takie, które bezpośrednio odnoszą się do tej zasady.
Sprawdźmy poprawność poniższych argumentów z analogii. Nie pozwalam mojemu psu na bieganie po okolicy i wdawanie się w kłopoty, dlaczego więc nie miałbym zabraniać mojej 16-letniej córce powrotów po 20? Jestem odpowiedzialny za bezpieczeństwo mojej córki, także gdy nie ma jej w domu. Mój pies ma warować na podwórku, a córka siedzieć w domu. Dzięki temu wiem, co robią. Głównym podobieństwem między zwierzęciem domowym a dzieckiem jest to, że nie są w pełni obywatelami i nie przysługują im wszystkie prawa dorosłych. Ponadto, jak zauważył nadawca, jest on odpowiedzialny za bezpieczeństwo zarówno psa, jak i córki. Jednakże, zauważamy istotne różnice. Pies jest zwierzęciem pozbawionym zdolności wyższego myślenia i nie potrafi oceniać, co jest dobre, a co złe. Natomiast córka jest istotą ludzką, obdarzoną zdolnościami umysłowymi pozwalającymi ocenić, co jest dobre, a co złe i co mogłoby wpędzić ją (lub jej rodziców) w tarapaty. Ponadto, jako istota ludzka, ma pewne prawa i zasługuje na uszanowanie jej autonomii. Z tego względu, ponieważ córka jest w stanie wykonywać rzeczy, których nie potrafi pies, różnice są istotne i należy wziąć je pod uwagę, oceniając analogię.
Nieskuteczność analogii wiąże się z tym, że nie dostarcza ona silnego wsparcia dla konkluzji. Inną strategią, która może pomóc dokonać oceny rozumowania przez analogię, jest próba wskazania innych analogii, które mogą posłużyć do lepszego zrozumienia zjawiska, które przywołuje autor rozumowania przez analogię. Takie analogie mogą służyć wsparciu lub odrzuceniu konkluzji wyciągniętej z wyjściowej analogii. Jeśli stoją w sprzeczności z konkluzją argumentu z analogii, oznacza to, że wyjściowa analogia cierpi na jakiś problem. Na przykład, jeśli autorzy argumentują, że pornografia powinna być zakazana, ponieważ krzywdzi kobiety, prowadzi to do następujących wniosków dotyczących pornografii: jest ona formą dyskryminacji kobiet i sprowadza je do bycia obiektem zainteresowania seksualnego. Inni natomiast mogą oferować konkurencyjne analogie, argumentując, że pornografia jest wyzwoleniem seksualnym kobiet. Zwróć uwagę, jak nasza świadomość innych analogii może wprowadzać wątpliwości co do słuszności wyjściowej analogii.
Oto przepis na tworzenie własnych analogii:
- Określ istotne właściwości tego, czym się zajmujesz, co badasz.
- Staraj się określić inne zjawiska, które mają podobne właściwości. Uwolnij swoją wyobraźnię. Dokonaj burzy mózgów. Staraj się wyobrazić sobie jak najbardziej różnorodne sytuacje.
- Staraj się określić, czy znane ci sytuacje oferują ci lepsze zrozumienie sytuacji nieznanych.
Na przykład, jeśli chodzi o pornografię, możesz próbować pomyśleć o sytuacjach, w których ludzie uważają, że należy zrobić coś ze względu na to, jak są traktowani inni ludzie lub ze względu na to, co może spowodować innym oglądanie czegoś. Czy przychodzi ci na myśl segregacja rasowa, seksistowskie żarty lub dyskryminacja pracowników? A może argumenty, że granie w gry komputerowe, oglądanie filmów akcji lub słuchanie muzyki metalowej powodują agresywne zachowania dzieci/ Czy przywołują inne sposoby myślenia o pornografii? Powinieneś być już w stanie dokonać systematycznej oceny dwóch krótkich argumentów, które zostały przedstawione na początku tej części. Zadaj pytania, które są niezbędne do określenia struktury argumentu. Następnie stawiaj pytania, które pozwolą ocenić argument. Szukaj istotnych podobieństw i różnic. Zazwyczaj, im większy współczynnik istotnych podobieństw do istotnych różnic, tym silniejsza jest analogia. Analogia jest szczególnie wymagająca, jeśli nie potrafisz wskazać istotnych różnic i nie potrafisz odnaleźć dobrych świadectw przemawiających, że istnieją ważne podobieństwa.
Poniżej podajemy ważne różnice, które stanowią o słabości argumentów z analogii podanych na początku tej części. Porównaj swoją ocenę z naszym komentarzem:
(Przykład pierwszy) Uczenie się umiejętności obsługi komputera jest związana z przeciętnymi umiejętnościami, które posiada każdy dorosły. Uczenie starego psa nowych sztuczek dotyczy tresowania zwierzęcia, które ma mniejsze zdolności poznawcze i może nie być w stanie opanować komend, których dotąd nie słyszało. Uczenie się obsługi komputera nie jest tym samym co poddawanie zwierząt warunkowaniu klasycznemu.
(Drugi przykład) Interakcje między uczniami jednej klasy są bardzo złożone. Efekt, jaki jeden z uczniów może wywołać na całą grupę, może nie być łatwy do określenia, podobnie jak wpływ grupy na jednostkę. Ponadto, problematyczne jest myślenie o ludziach jako niezmieniających się przedmiotach, które nie są w stanie wzrastać i się zmieniać. Analogie, które mogą nas zwodzić i wprowadzić w błąd odpowiadają naszej definicji błędu. Taki sposób zwodzenia nazywamy błędem fałszywej analogii.
Fałszywa analogia: Błąd, który pojawia się, gdy przedstawiona analogia zawiera więcej istotnych różnic niż podobieństw.
W pewnym sensie wszystkie analogie są błędne, ponieważ są oparte na założeniu, że podobieństwo rzeczy w danym aspekcie decyduje o podobieństwie pod innym względem. Najlepiej myśleć o analogiach, że różnią się siłą. Ich moc jest stopniowalna. Jednakże nawet najlepsze analogie są jedynie sugestywne. Zatem, jeśli autor wyciąga wniosek dotyczący danego przypadku na podstawie porównania z innym, powinien dostarczyć dalszych dowodów wspierających podstawę porównania i jej istotność.